İnceleme Toshiba Portege R830-110 Notebook
Toshiba'nın Portégé 13.3 inçlik subnotebooku (daha önceleri 12.1 inç, misal R500) üst seviye kullanışlı iş notebooklarını temsil ediyor. Hafif, ince kasalı ve iyi batarya ömürlü bu ürünü yuva platformu, UMTS modülü ve parmak izi okuyucu gibi iş özellikleri tamamlıyor.
Toshiba her iş kullanıcısının 2000 euro ödemek istemeyeceğini farkettiği için Portégé R830 an itibariyle 3 değişik model ve 3 değişik fiyatla geliyor. R830-10V en hızlısı, Core i7-2620M işlemcili (2x 2.70GHz) ve 256 GB SSD ile geliyor(1980 Euro).R830-112 ise Core i5-2520M işlemcili (2x 2.50GHz), sabit diski var ve ortalam model (1600 Euro). Son olarak bizim test ettiğimiz R830-110 ise Core i3-2310M işlemcili (2x 2.30GHz) ve sabit diski var (1130 Euro). Bizim test ettiğimiz ürün serinin en ucuz modeli.
Peki R830'un ucuzluğu hareketliliğini nasıl etkiliyor? Toshiba'nın "ideal resim kalitesine sahip HD ekranı" iddiası ne kadar doğru? Cevaplarını incelememizde alabilirsiniz.
Kasa
Test ettiğimiz subnotebook 1.47 kilo ve kasası magnezyumdan yapılmış ve içeri tarafında yukarı ve aşağı bölgelerinde entegre motifler var. Malzemenin hafifliği ve kalitesi sayesinde ürünün ağırlığından kısılmış ama sağlamlıktan taviz verilmemiş. En azından teoride böyle düşünüyoruz.
Pratiktre ise bilek dinlendirme bölgesinde ve taban bölgesinde bazen içine göçmeler ile karşılaştık. Ekran kapağı sağlam bir izlenim bıraktı. Yine de kapağı orta bölgesinden biraz içine göçertebildik.
Özetle : Magnezyumlu plastiğin sağlamlığı, ağırlığını göz önünde bulundurursanoz oldukça iyi. Özellikle taban ünitesini iki elimizle bile bükemiyoruz.Çok etkileyici bulmadığımız bir nokta ise gümüş menteşe kapakları. Biraz emanet yerleştirilmişler ve bunları kırmak mümkün. Bunların altında bulunan sıkı menteşeler ise kasaya sıkı bir şekilde tutturulmuşlar.
Magnezyum yüzey hafifçe fırçalanmış ve cilalanmış. Tüm yüzeyler tutucu. Parmak izleri üzerinde kalsa bile mat yüzey sayesinde çok belli olmuyorlar.
Bağlantı noktaları
Optik sürücü kimi kullanıcıların hala görmek istediği bir özellik, artık veri transferi hafıza çubuklarında ve ağlar üzerinde yapılsa bile. DVD çoklu yazıcı potansiyel diğer arayüzler için vyer bırakmıyor, özellikle arka tarafta hiç bağlantı olmadığını düşünecek olursanız. Yine de kasanın üzerinde eSATA, HDMI ve 3 adet USB yuvası bulunuyor ki en sağda olanı 3.0 destekli.
Yuva platformu ise ürünün altında ve Yuva çoğaltıcısı PA3838E-1PRP ile bağlanabiliyor. Bu platform sayesinde 6 adet USB yuvası (bunların iki tanesi USB 3.0) ve R830 için seri bağlantı özellikleri sağlıyor ve fiyatı yaklaşık 200 euro. Yuva çoğaltıcı harici cihazlarınızı gönül rahatlığı ile bağlayabilmenizi sağlıyor.
İletişim
Bir çok iletişim opsiyonuna sahipsiniz. Gigabit Ethernet (Intel 82579V Gigabit) ve WLAN (Atheros AR9002WB-1NG) yanında bir de broadband modem bulunuyor. Modemin markası ise Ericsson F5521gw. SIM kart yuvası ise batarya kompartmanında bulunuyor. Entegre Bluetooth 3.0 + HS modülleri ile (Atheros WLAN ile birlikte) küçük cihazlara bağlanmak da mümkün, örneğin tabletler. Bu ürünün atası R700'de sadece Bluetooth 2.0 vardı.
VGA webcamin çözünürlüğü malesef 640x480. Bu webcami video konferanslarında ya da yüz tanıma yazılımında kuıllanabilirsiniz. Resim kalitesi özellikle loş ışık altında etkileyici olmasa bile temel görevlerini yerine getiriyor da.
Güvenlik
Kensington kilidi ve parmak izi okuyucusu mevcut araçlardan. Kapağın altında ise ayrıca şunlar var: Execute Disable Bit (XD-Bit), BIOS Computrace desteği, Intel Anti-Theft, 3 boyutlu sabit disk koruması ve kısmen su geçirmez klavye.
Aksesuarlar
Windows 7 Professional (64-bit) kurtarma DVD lerini kendiniz yazmak durumundasınız. Bunun yanında paket ile beraber küçük bir el kitabı ve kısa bir rehber geliyor. Ürüne hali hazırda yüklü Toshiba yazılımları yanında da Nero Multimedia Suite 10 Essential, ve Nero BackItUp & Burn Autobackup Essential yazılımları da dahil.
Garanti
Garantinin süresi 24 ay. (eğer ürün Almanya ve Avusturya'da alınıyorsa)
Giriş Cihazları
Klavye
Toshiba Portégé R830'un tuşlarının derinliği oldukça belirgin. Tuşların yüzeyi çok pürüzsüz ancak yazımı kolay (yağlı parmak izleri yok). Tuşların kullanımı aralarındaki geniş boşluklar sayesinde zor değil. Bu konuda tek eleştiri noktamız kısa tuş derinliği ve biraz belirgin kalan basınç noktası. Bu durum yazı yazarken dezavantaja dönüşüyor. HP Elitebooks ya da Lenovo ThinkPad klavyeleri bu açıdan daha başarılılar.
Klavyenin düzeni bizce başarılı, ayrık yön tuşları ve Delete, Home/End tuşlarının sağ üst tarafta bulunmasını sebeplerinden sayabiliriz.
Touchpad
Çok dokunulşlu touchpad (Synaptics V7.4) oldukça büyük, mat ve yatay ve dikey çubukları var (görsel olarak belirtilmese de). Parlak tuşların da derinliği az ve çok sesliler. İki tuş arasındaki parmak izi sensörü ise parmanğınızın bir hareketi ile size yardımcı oluyor. Programı çalıştırmadan fonskiyonel olmadığı için yanlışlıkla bu özelliği kullanmak imkansız.
Ekran
13.3 inç mat ekran kalabalıktan sıyrılamıyor. Kalite açısından klasik bir tüketici monitöründen öreye gidemeyen ekranın tek farkı yansıtmayan tip olması.
HD ekranın çözünürlüğü 1366 x 768. Bu değerler 13 inçlik bir tüketici monitörü için standart sayılır ve bu standart maliyeti sayesinde iş dünyası ürünlerine de sıçradı. Bunun sebebi ise bu ekranların hem tüketici hem de iş kullanıcıları tarafından da kullanılabiliyo olması.
142:1 değerindeki düşük kontrast yüzünden renkler kuvvetsizleşiyor, çok belirgin gözükmüyorlar. Bu durum ofis kullanımı için kabul edilir olsa bile resim düzenleme işleri için hayal kırıklığı yaratacaktır. sRGB çok büyük bir oranla kaplanamıyor. İyi bir örnek olarak Dell Latitude E6520 (FHD, 15.6 inç) ya da tüketici serisinden Samsung 900X (13.3 inç) mat panelleriyle çok daha geniş bir renk skalasını kapsıyor.
| |||||||||||||||||||||||||
Aydınlatma: 86 %
Batarya modunda parlaklık: 196 cd/m²
Kontrast: 142:1 (Siyah: 1.38 cd/m²)39.68% AdobeRGB 1998 (Argyll 2.2.0 3D)
56.7% sRGB (Argyll 2.2.0 3D)
38.22% Display P3 (Argyll 2.2.0 3D)
R830'in iyi bir parlaklık seviyesine ihtiyacı var. Ortalama ölçtüğümüz değer 180 cd/m² çıktı. Maksimum değer ise Mavo Monitor programı tarafından 196 cd/m² ile orta bölgede ölçüldü. Güneşli yaz günlerini göz önünde bulundurursanız en azından 250 cd/m² seviyesinde bir parlaklık tercih edilkirdi. Bu şekilde çoğunlukla mat yüzeyine rağmen ekran loş kalıyor.
Fotoğraflar ekranın güneş ışığı altındaki hallerini gösteriyor. Ön taraftan direk vurmayan güneş ışığı koşullarında aydınlanma yeterli sayılır (ortadaki resim), yan taraflardan vurduğu zaman ise çok daha loş kalıyor ekrandaki görüntü (sol). Direk güneş ışığı altında ise görüntü çalışmak için çok karanlık kalıyor (sağ). Açık alan kullanıcıları rahatça çalışmak için bir gölge bulmalılar.
Yatay bakış alanında 45 dereceye kadar görüntü okunur kalıyor. Aynı durum dikey düzeyde 35 dereceye kadar geçerli kalıyor. Gerçi 10 derecelik sapmadan sonra renkler solmaya ve tersine dönmeye başlıyor. Bunun için durumu anlatan bir video da koyduk.
Performans
Toshiba'nın 13.3 inçlik R830'un işlemcisi Intel Core i3-2310M (2 x 2.1 GHz). Çift çekirdekli bu işlemcinin Turbo hızlandırma özelliği yok ama çoklu işlem yapma fonksiyonunu destekliyor (aynı anda 4 işlem). İşlemcinin güç tüketimi 35 watt. İki çekirdeğin toplam tüketimi 25 watt ve kalan 10 watt da entegre ekran kartı Intel HD 3000 ve dahili DDR3 hafıza yöneticisi tarafından kullanılıyor.
Alışık olunduğu gibi ürün 4096 MB DDR3 RAM barındırıyor ve yuvalardan sadece bir tanesi dolu (1 x 4096 MB RAM). Sabit disk ise Hitachi (HTS723232A7A364), dönüş hızı 7200 rpm ve kapasitesi 320 GB.
Sandy Bridge i3 işlemci Cinebench R10 Single 32-bit tek çekirdek benchmarkında aldığı skor ile (2704) atası olan i3-380M'nin yüksek miktarda overclock edilmiş (2.1 GHz) haline yakın bir puan aldı(2x2.5GHz, ~2.800 points).Büyük abisi i5-2520M (2.3GHz) ise Turbo Boost sayesinde 3800 puan (64-bit) topladı.
Günlük kullanıma gelince ise çoklu işlem yapabilme özelliği tek çekirdek performansından daha önemli oluyor (Cinebench R10 Multi 64-bit). i3-2310M bu alanda 7237 puan topluyor ki bu puan da yine eski atası i3-380M'ye çok yakın (~7800). Aynı durumda ise Core i5 versiyonlu R830 çok açık bir avantaja sahip oluyor:i5-2520M Turbo Boost 2.0 sayesinde 10500 puan topluyor.
| PCMark Vantage Result | 5186 puan | |
Yardım | ||
i3-2310M tahmin ettiğimiz gibi i5-2520M'den (daha pahalı R830 varyasyonu) daha yavaş. Peki bu fark sistem performansını ne kadar etkiliyor? PCMark Vantage benchmarkı bize bu konuda cevabı veriyor. test skoru 5186 puan çıkıyor. Bu puanlar eski Core i3-380M'li sistemler ile aynı seviyede (misal Samsung RV511: 5432).
Core i5-2520M modelleri ile karşılaştırıldığında (5870 ila 7300arası) ya da bir i7-2620M (7800, misal ThinkPad T420) ile karşılaştırıldığında ürün çok geride kalıyor. Bu puanlar ise standart sabit disklere sahip ürünlerde karşımıza çıkan durum oluyor. Eğer işin içine SSD girer ise i3+sabit disk kombinasyonunun hiç şansı kalmıyor: 14150 puan (XMG A501, i7-2620M, SSD). Tahminimizce daha pahalı SSD'li R830 bu skordan biraz daha düşük bir puan alacaktır çünkü harici ekran kartı yok ancak yine de bu performansı küçümseyemeyiz.
3DMark2006 benchmarkı ise oyun oynanabilirliği ölçer ve skor 3053 çıkıyor. 2010 Intel HD jenerasyonu (işlemciye entegre) ortalama olarak 1500 puan elde edebiliyor (işlemciye bağlı olarak +- 200 puan fark olur). Oyun oynama serbestliğiniz çok kısıtlanıyor HD 3000 yüzünden. Giriş seviye Radeon HD 6470M ise sadece %3 daha hızlı (3DMark2006), ama sürücüleri oyun oynamak için daha elverişli. Eski oyunlar (Left4Dead) ya da çok sistem gereksinimi olmayan Fifa 11 gibi oyunlar yüksek detay seçeneğinde akıcı olarak oynanabiliniyor. Bu konuda Intel HD Graphics 3000 Graphics solution ve detaylı inceleme olarak HD Graphics 3000 sayfasını inceleyebilirsiniz.
| 3DMark 05 Standard | 5497 puan | |
| 3DMark 06 Standard Score | 3053 puan | |
Yardım | ||
320 GB kapasiteli Hitachi marka sabit disk nispeten hızlı sayılır 7200 rpm lik dönen bir sabit disk olsa bile (SSD'lere kıyasla). Sıralı okuma testinde ölçülen hızı 79 MByte/s (HD Tune). CrystalDiskMark ise 89 MByte/s ölçümünde bulunuyor. PCMark Vantage testinden elde edilen sabit disk skoru 3859 puan (alt-skor). Bu tabii ki de bir SSD ile kıyasla çok düşük kalan bir skor (14000-20000 puan arası, misal XMG A501). Hareketli kullanım esnasında bir şeyler yanlış gitmesin diye 3 boyutlu bir sensör yerleştirilmiş. Bu durumda okuma ve yazma kafaları darbe anında kenara park ediyor.
Emisyonlar
Sistem Gürültüsü
Ağır tempo altında olmadan webde gezinmek ve outlookta çalışmak gibi ofis işleriyle meşgul iken ölçtüğümüz gürültü seviyesi 31 ve 34 dB(A) arasında değişiyor. Termal borunun küçüklüğünden ve dolayısıyla işlemciden çok fazla ısı çekememesinden dolayı fan kısa süreli yüklenmelerin ardından hemen aktif hale geliyor.
İşlemci ve entegre HD 3000 ağır tempoya tabii tutulduğunda ölçtüğümüz gürültü maksimum 47 dB seviyesinde çıkıyor. Bu ağır tempo işlemci ile sınırlı ise gürültü seviyesi 15 saniye sonra 33.4 dB seviyesine geri düşüyor.
Toplamda soğutma sisteminin performansını beğeniyoruz vehızlı sabit diskten çıkan gürültünün ise 31.5 dB seviyesinde olduğu için hiç duyulmadığını söyleyebiliriz. En yüksek modelin nasıl soğutulabileceği konusunda şüphelerimiz doğmuştu çünkü bu modelin içindeki işlemci Core i7-2620M (çift çekirdek, Turbo 3.4 GHz + Turbo 2.0). Ama bu soğutma işlemi teoride gerçekleşebilir çünkü her iki işlemci de 35 watt tüketiyor. Soğutma sistemi test aracı i3'lü sistemin soğutma sistemine "iyi" performansını uygun gördü (19 dakikalık ağır tempo).
Ses yüksekliği
| Boşta |
| 31.1 / 31.1 / 31.4 dB |
| HDD |
| 31.5 dB |
| DVD |
| 36.1 / dB |
| Çalışırken |
| 46.6 / 47.2 dB |
 | ||
30 dB sessiz 40 dB(A) duyulabilirlik 50 dB(A) gürültülü |
||
min:  , med:  , max:  Voltcraft sl-320 (15 cm uzaklık) | ||
Sıcaklık
Kasanın ısınması konusuna gelince kimi sıkıntılar yaşıyoruz. Boş modda iken, ofis kullanımında, yani Protege'nin en gerçekçi kullanım senaryosunda kasanın sıcaklığı 30 dereceyi geçmiyor. Taban bölgesinde ise en çok ölçtüğümüz sıcaklık 34 derece oluyor.
Stres testi esnasında ise sıcaklık seviyesi 43-44 dereveye kadar tırmanabiliyor. Bu durum küçük ve hafif kasa göz önünde bulundurulduğunda çok da şaşırtıcı olmuyor. Bilek dinlendirme bölgesi ise ne olursa olsun maksimum 32 derece ile serin kalıyor. Çekirdek sıcaklığını ise 90 derece olarak ölçtük (saat hızı 2.095 MHz iken).
(±) The maximum temperature on the upper side is 42.8 °C / 109 F, compared to the average of 35.9 °C / 97 F, ranging from 21.4 to 59 °C for the class Subnotebook.
(±) The bottom heats up to a maximum of 43.8 °C / 111 F, compared to the average of 39.4 °C / 103 F
(+) In idle usage, the average temperature for the upper side is 29.3 °C / 85 F, compared to the device average of 30.8 °C / 87 F.
(+) The palmrests and touchpad are reaching skin temperature as a maximum (32.2 °C / 90 F) and are therefore not hot.
(-) The average temperature of the palmrest area of similar devices was 28.3 °C / 82.9 F (-3.9 °C / -7.1 F).
Hoparlörler
İki adet hoparlör klavyenin üzerinde sağ ve sol tarafta bulunuyor. Sese bakıldığında genelde yüksek frekansların ağırlıkta olduğunu ve basların az kaldığını görüyoruz ki bu yüzden çıkan ses kulağa ince geliyor. Bu durumda müzik dinlemek isteyenler için harici hoparlörler tavsiye ediyoruz. Hoparlör bağladığımızda da cızırtılarla karşılaşmadık.
Batarya ömrü
6 saatlik batarya ömrü hoparlörlerin kalitesini telafi ediyor. Bu batarya ömrü bi subnotebook için tanıdık sayılır ancak bizi etkileyen durum ise bataryanın kapasitesinin çok da yüksek olmaması idi (66Wh). WLAN testimizde ürün 5:58 saat dayanıyor. Bu esnada ve DVD testi sırasında ekran parlaklığı 100 cd/m² seviyesine çekildi.
Dezavantaj: Bataryayı şarj etmek için 4:38 saatlik çok uzun bir süre lazım. Batarya ömrünü optimize etmek için HWSetup aracını kullanabilirsiniz. Dinamik işlemci saat hızını "sürekli düşük" seviyede tutabilirsiniz. Biz test ederken her tür modülün aktif olmasına dikkat ettik.
Sistemin boş mod ve ağır tempo arasındaki güç tüketim farkı oldukça büyük. Bu ise 2011 model Intel işlemcilerde sıkıkla görülen bir olay. Boş modda güç tüketimi 7.7 watt (güç tasarufu, minimum parlaklık) ila 12 watt (maksimum performans, maksimum çözünürlük) arasında değişiyor. Stres senaryosunda ise işler değişiyor. Stres testi esnasında bu tüketim 55 watt'a kadar çıkıyor. Küçük 65 wattlık adaptör bu iş için uygun özelliklere sahip.
| Kapalı / Bekleme modu | 0.2 / 0.7 Watt |
| Boşta | 7.7 / 9.9 / 12.1 Watt |
| Çalışırken |
53.5 / 54.8 Watt |
   
| |
Key:
min: ,
med: ,
max: Voltcraft VC 960 | |
Sonuç
Portégé R830 serisinin en ucuz modeli (R830-110) diğer üst sınıf bir çok subnotebook ile bir çok alanda yarışabiliyor. Bu durum bizi şaşırtmıyor çünkü aynı kasa daha önce Portégé R700 ürününde başarılı olmuştu. Daha pahalı varyasyonlar ise daha iyi performans verse bile (Core i7, i5, SSD) temel özellikler değişmiyor.
1130 Euroyu Portégé'ye verecek kullanıcılar oldukça hafif ve 5-6 saat arası bir batarya ömrüne sahip bir subnotebooka sahip olacaklar. En son jenerasyondan bir Core i3 işlemci ve bir sabit disk i7/i5 ve SSD'nin gerisinde kalacaktır ancak yine de ofis kullanımı için size yeterli performansı sağlayacaktır.
Kullanıcı bağlantı noktaları konusunda taviz vermek zorunda kalmayacak çünkü platform yuvası, eSATA ve USB 3.0 olanaklarınızın arasında. Toshiba sitesinde kablosuz ekran kontrolü özelliğinden de bahsetmiş ancak bizim test ürünümüzdeki Atheros WLAN kartı bu duruma izin vermeyecektir. Ayrıca bir DVD sürücünüz ve bir UMTS modülünüz de mevcut (R830 standartı).
Dezavantajlar listesi ise nispeten kısa kalıyor. Bahsedebileceklerimiz ekran ve arayüzler oluyor. Ekran bizi renk skalası, kontrast, parlaklık ve bakış açıları alanında memnun edemedi. Parlaklık seviyesi de 196 cd/m² olduğu için direk güneş ışığı altında ekran içeriğini okumak loş görüntü yüzünden çok zorlaşıyor. Klavye de cömert diziliminie rağmen dar basınç noktası ve kısa tuş derinliği yüzünden tuş tepkisi konusunda sıkıntı çekiyoruz. Yine de bu klavye bir çok tüketici notebookundan daha memnun ediciydi.
Üretim kalitesi ise kimi yerlerde bizi üzdü (menteşe kılıfları, eğiliyor). Ağırlığı ve ince malzemeyi göz önünde bulundurursanız çok da yadırganacak bir durum değil bu. Portege R830 (1468 gr, magnezyum) malesef Vostro 3350 ile (2190 gr, alüminyum) ya da Apple Macbook Pro 13 (2004 gr, alüminyum) ile sağlamlık konusunda karşılaştırılamıyor. Bu ürünler sağlamlık konusunda çok ezici bir üstünlüğe sahip oluyorlar. 13" MacBook Air ise alüminyum tekvücut kasası ile daha çok karşılaştırılabilir bir örnek oluyor.
Loş ekran sizi rahatsız etmedikçe ve iş istasyonu görevlerini yerine getirmek zorunda kalmadıkça r830-110 sizi 13.3 inçlik ekranı, uzun batarya ömrü, entegre UMTS modemi, yuva platformu ve performansı ile mutlu edecektir.
